Simula ng masanay ako mag-commute, naging relaxed na ako sa pag-sakay sa mga pampublikong transportasyon. Malaya ko nang nagagawa ang kahit anong nais ko habang naglalakbay. Kasi kapag baguhan ka pa lang, natatakot ka at naka-pirme lang sa kinauupuan mo hangaang makarating ka sa iyong patutunguan. Ngayon, hindi na ko takot kasi marami na kong natutunan sa paglipas ng panahon. Idagdag mo pa ang madalas na paglipat ng bahay, panong di ka masasanay? Manila, Quezon City, Valenzuela City, halos kabisado ko na lahat ng pasikot-sikot sa mga lugar na ito dahil dun. Veteran commuter ika nga.
Ang una kong natutunang sakyan ay ang tricycle. Madali lang 'to, at marahil di ka masyado kakabahan kahit na unang beses mo pa na sumakay dito maliban na lang kung malalim na ang gabi at nag-iisa ka lamang na nakasakay dito at nagkataon pa na ang daang iyong tinatahak ay madilim. Noon, kapag pauwi ako sa aming subdivision sa Palmera Homes, ang karaniwang senaryo sa tricycle station ay punuan. So, meron kang mga kasabay. Minsan tatlo, minsan apat, kasi pinagkakakasya sa likod ng driver yung dalawang pasahero. Di ko pa naman naranasan yung overloaded na trip pero gusto ko din masubukan kahit papano. Paborito ko sa labas sumakay kasi dama mo yung hanging humahampas sa peys mo, wala ko paki sa buhok ko noon kasi madalas ako naka-gel noon. HAHA. uso pa kasi yun dati! Ayun, tapos ang pinaka-ayoko na upuan eh syempre yung sa "mini-seat". Bukod sa masakit sa behind mo, nakakahiya pa kapag napapadaan ka sa mga kalye tapos makikita ka ng mga tao na naka-upo dun. Mas panget kapag may kasabay kang chicks sa loob. Ang awkward, basta ewan. Ang maganda dito sa transportasyon na 'to, dama mo ang hangin kapag maayos ang panahon, polusyon naman kapag sa gitna ng siyudad sumakay. Pangit naman kapag umuulan tapos bumabaha. Mababasa ka kahit ayaw mo, yung iba naglalabas ng payong para iharang pero unti lang pinagkaiba. At ang pinaka-ayaw ko sa pagsakay dito ay ang napakamahal na singil sa pamasahe!! Grabe kaya sa taas. Biruiin mo yung singil nila, pwede mo nang pamasahe papuntang malalayong lugar gamit ang ibang transportasyon. Basta ginto yung krudo at gas nila. Kaya sumasakay ako dati ng punuuan, ayoko ng special trip, butas bulsa kasi.Sunod ay ang jeepney, my least favorite. Fairview-Philcoa lang alam ko dati kasi yun lang ang alam ko na route. Mula Claret school, sakay ako ng trike tapos mag-aabang ako ng jeep sa philcoa na papunta ng fairview. Naabutan ko pa na limang piso lang ang pamasahe noon, kakalabas pa lang nung limang pisong barya noon. Sarap sa bulsa. Kapag sumasakay ako ng jeep, may mga pamantayan ako bago sumakay dito.
Kapag umaga o tanghali, sa harap ako sasakay, pero madalas occupied ang harap. Swerte ka kapag nakaka-upo ka dun. Mabenta kasi at di ko alam kung bakit. Second choice ko sa likod, kahit saan basta maka-upo lang. Bihira lang ako sumabit. Hindi ko trip yun eh. Pero ginagawa ko yun kapag matagal na ko nag-aantay at masakit na paa ko or nagmamadali na ako. Kapag gabi naman or madaling araw na, ibang usapan na yun. Mas matalim na mata ko sa mga oras na yun. Bago ko pumara ng jeep, titingnan ko muna kung ilan ang nakasakay, kapag marami sasakay ako. Tapos titingnan ko mula sa labas kung puro lalake ang naka-sakay at mukhang kahina-hinala ang bawat isa. Kapag ganun, pass ako sa jeep na yun. Kapag puro babae naman, sasakay ako pero nakabantay ako sa likod. Madalas kasi puntiryahin ng mga masasamang loob ang ganung klaseng uri ng pasahero, yung mga walang palag. Dun ako sa likod sumasakay 'pag dis-oras na, bandang dulo tapos lagi akong naka-clenched fist. Handang sumapak o manulak kapag may sumakay na mang-jojoldap. HAHA!
Di ko pa naranasan yun, pero marami na kong nakasabay na di pinalad. Tulad ng mga snatcher na mabilis manguha ng hikaw na mamahalin, lalo na yung mga dangling? Isama mo na kwintas at kung anu-ano pang abubot sa katawan basta kumikinang, iyon ang mga trip nila. Marami sa Blumentritt, Avenida, Abad Santos, at R.Papa. Meron din mga joldaper, may mga nakasabay nako pero nakakababa naman ako bago sila gumawa ng di kanais-nais. Meron din yung mga bukas pinto na mga bata sa Q.C., at mga batang papalibutan ka sabay hablot ng bag dun sa Araneta noong nagrereview pa ko sa SHIELD. Marami nako nasaksihan eh. Sa jeep, kapag na-feel ko na may masamang loob na sumakay o nakasakay na, bababa ko agad. Wala na ko pakialam kung mahirapan uli ko sumakay, wag lang manakawan. Ay! may naalala ko, once pala may nakasabay ako sa jeep, pauwi ko nun mula maynila papuntang fairview, masikip kasi nun tas marami pa ako dala, mga dalawang bag na puno. Tapos yung katabi ko tahimik lang na nakalingon sa bintana ng jeep. Maya maya may nararamdaman na kong parang gumagalaw sa maong na shorts ko, hindi ko pinansin nung una pero nung nagtuloy-tuloy na, tiningnan ko. Yung kamay ng katabi kong manong may hawak na patalim tapos unti unting tinatastas yung bulsa ko, nandun kasi yung dalawa kong celfone nun. Hindi naman ako nag-panic or what, actually pinabayaan ko lang siya kasi pababa na ko. Tinitingnan ko kung magiging tagumpay siya sa pag-nenok ng telepono ko. Namangha kasi ko sa kanya, tinatastas niya bulsa ko ng hindi naka tingin at di tinatamaan balat ko. Nung bumababa ko, nalaglag yung mga baryang nakalagay sa bulsa ko kasama ng mga telepono ko. Akalain mo, ang laki ng tastas ng bulsa ko at may korte pa! HAHA. Puno jeep nun ha. Ibang klase si manong snatcher. Ang gusto ko naman dito sa jeep, mura pamasahe at talamak sa kalsada. Yun nga lang lapitin ng masasamang loob.
Ang bus naman, pangalawa sa paborito ko. Mahaba, maraming pwedeng isakay. As in marami, yung tipong sardinas na ang dating. Buwaya kasi yung mga kundoktor ng bus, lahat ng pwedeng isakay na pasahero, isasakay nila Kahit nasa gitna sila ng kalsada, ihihinto nila basta may pumara. Gagawin nila lahat basta kumita ng marami. Kadalasan nahuhuli ng mga MMDA kasi sagabal sa daan at di sumusunod sa batas trapiko pati tuloy mga nakasakay, napeperwisyo. Nadedelay sa pupuntahan or nalalate sa pasok. May mga modus din dito, marami. Pero isa nalang babanggitin ko, papauwi na ko nun after ng lecture sa Trinity. Sumakay ko ng bus sa EDSA-Kamuning. Ang modus nila. (Oo nila.. Marami sila. Nice diba?) Habang pasakay ka o kaya pababa ng bus, may haharang sa harap mo, kunware lilipat ng upuan or bababa ng bus. basta sasalubungin ka niya tapos haharangan para di makababa o maka-upo then may dalawang lalapit sayo from the rear at iipitin ka, parang yung ginagawa nung nauna. tapos kakapkapan ka nila sabay sabay pero di mo mararamdaman dahil naiinis ka kung bakit ka nila sinisiksik. Basta snatch type din yung grupo. Nung ginawa nila sakin yun, first time ko ma-encounter yung ganun na modus kaya wala pa ko ideya kung anong mangyayari. (Akala ko kasi dati sa bus, safe kasi madami tao at mahirap gumawa ng krimen) Ang ginawa ko nung naramdaman ko na may pumasok na kamay sa bulsa ko, tinulak ko palayo yung kumakapkap tapos yung dalawang humaharang sa daan ko, hinawi ko patagilid para makadaan ako tapos nung naka-upo na ako sa bandang likod, tiningnan ko ng masama yung mga snatcher, maya maya bumaba din sila sa East Avenue. Pag baba nila, lahat ng pasahero nagbungisngisan na. Yung kondoktor nagsalita din, sabi niya marami na daw sila nabiktima bago pa ako pero wala naman sila magawa dun. Di naman sila nanunutok ng kung ano, basta nakaw lang talaka. Maraming beses nako nakasabay ng ganitong modus pero deadma nako. kasi alam ko kung pano kilos nila. Anyway, masaya sa bus kung di mo iisipin ang mga ganun na bagay. Dalawang uri kasi bus, may ordinary fare at meron din na aircon. Bihira lang ko sumakay ng ordinary, mainit kasi tapos mapolusyon. Kapag no choice lang talaga ko at kapag nagmamadali na papasok ng school noon, sasakay ako nung bus na "NOVA", harurot yun. Parang rides sa perya, basta matulin, kakabahan ka pag di ka sanay. Kapag aircon naman, masaya kasi malamig at may sounds, swerte 'pag bukas yung TV, makakapanood ka. Tapos may mga palabas din minsan na DVD. Yung mga fake syempre. Dun ako nakakapanood ng mga latest na movies. Meron din mga luma. Mahaba naman kasi byahe ko, pero hindi ko natatapos. Kapag maganda talaga hahanapin ko nalang at idodownload sa internet. Ang ayoko, minsan tagalog films pinapalabas nila, yung walang kamatayang barilan at pasabog ng kotse at kung ano ano pa. Ang sagwa, pero napapapanood na din ako minsan kahit ayaw ko. Dapat may diskarte ka kapag sasakay ka ng bus, dapat alam mo kung paano pumara sa kalsada kasi kapag puno na di ka nila isasakay kapag di ka lumapit sa kanila. Marunong ka din dapat sumiksik at tumayo ng matagal kung gusto mong maka-uwi lalo na kapag tag-ulan. Minsan bwenas ka, kapag maka-upo ka agad ng rush hour. Dapat alamin mo kung sino ang malapit ng bumababa para makapwesto ka sa tabi ng upuan niya at ikaw kukuha ng nabakanteng upuan. Kapag lalake ka, mahirap kasi mapapa-gentleman effect ka. Papaunahin mo umupo yung matanda o buntis, basta babae. Kapag madiskarte ka madali ka makaka-upo. Minsan kapag late na or madaling araw, makakalibre ka ng sakay kasi tamad na maningil ung konduktor at wala na din inspektor ng ticket, masaya ko kapag ganun, menos sa gastos. HAHA.
Taxi? Ayoko sumasakay dito. Wala pa kasi ko trabaho, grabe pamasahe dito. 40php agad patak ng metro. Di makatarungan para sakin. Sumasakay lang ako dito kapag marami ako kasama at kapag may pupuntahan ako na lugar na tanging taxi lang ang may access para marating ko ang lugar na yun. Masakit sa loob ko sumakay sa transportasyong ito. Marami modus at nakawan na nangyayare dito lalo na kapag sumasakay ka ng disoras ng gabi, ngunit wala naman ako maibabahaging karanasan kasi ayoko nga sumasakay dito. Mag-jeep nalang ako o FX. Ayoko nga kasi sumasakay dito, paulit-ulit? :|At ang aking paborito, ang Tamaraw FX! Saktong singil, tahimik, banayad ang paglalakbay, maginhawa ang pag-upo kahit saang pwesto. Gusto ko umuupo sa harap kapag mag-isa lang ako. Sa likod naman kapag may kasama. Ayoko sa gitna, Lagi taga abot ng bayad ke manong kasi. Kapag nakasakay nako sa transportasyong ito, alam na.. matutulog na ko. Wala nang masid masid masyado sa mga katabi. Bihira lang modus sa FX eh. Para sakin ito ang pinaka-safe na sasakyan kapag nag-cocommute. Kampante ko dito at mahinahong nag-aaral, nakikinig sa musika or nakadungaw sa bintana. Mabilis at tuloy tuloy ang byahe kapag puno na. Pahirapan nga lang sumakay sa ganitong sasakyan kasi lahat gusto din ito!!
Nag-eenjoy ako mag-commute, maraming kasing nakakasalamuha na tao. Kapag nababagot ako sa byahe, nagmamasid ako sa mga kasabay ko na pasahero sa sinasakyan kong transportasyon. Iba-ibang ugali at katangian ang nasasaksihan ko kapag pinapansin ko sila isa-isa. Sa tagal ko nang namamasahe, lahat na yata ng uri ng pasahero nakasabay ko na. Merong nakaka-aliw, meron din hindi. May maganda, na masarap tingnan dahil kaaya-aya sa paningin at mapapangiti ka. Minsan, gusto mo makipag-kilala pero di mo naman magawa dahil sa hiya at sa mga kasabay mo. You're lucky kapag may natutulog na chicks tas katabi mo tapos di sinasadyang mapa-lean ang ulo sa balikat mo. Hinahayaan ko lang kapag ganun (: Pero pag di naman uso yung itsura, sinasagi ko ng balikat ko para magising. HAHAHA~! Kapag lalake naman na kahina-hinala, titingnan ko lang pitik ng katawan kasi kapag na-sense ng GAYdar ko ang pink aura, malamang lulubayan ko ng tingin yun. Baka-matipuan pa ko o kung ano. HAHA. Meron din kabaliktaran, na ang gusto mo na lang ay pumikit at makarating na agad sa patutunguan. May mga pasahero ka din na makakasabay na kung umokyupa ng espasyo ay gahaman, minsan sadyang malapad lang sila at hindi mo gugustuhin makatabi ang ganun, mahirap kasi kumilos at huminga. Sari-saring tao na iba't ibang klase ng pananamit at istylo ng porma ang pwede mong makasabay, mapapatawa ka sa loob mo minsan kapag di matino ang porma ng kasabay mo. May maingay, nakikipag-dadaldalan sa kasama o kaya'y may kausap sa telepono. Minsan si manong drayber ma-boka, kakausapin ka nalang bigla kahit ayaw mo, masama nun di mo pa alam kung ano sinasabi o tinutukoy niya kasi di ka aware sa buhay kalsada o mga napapanahong balita o issue sa bansa. Meron din misteryoso, nakakatakot, tahimik at kung anu-ano pa. Minsan tulad ka din nila at nagkakataon na kung anu-ano din ang naiisip ng mga nakakasabay mo tungkol sayo. Hindi parehas ang kada byahe at hindi mo alam kung anong mangyayare, makakasabay at kahihinatnan ng byahe mo. Yun ang exciting at mga dahilan kung bakit masayang mamasahe at magmasid. Dito mo din malalaman kung ligtas ka sa kapahamakan habang nasa byahe, dahil ang mga kahina-hinalang kilos ang madaling mapansin. Nauubusan na ko ng kwento, kung ako sayo try mo nalang magmasid tulad ko kapag bumabyahe ng makita mo ang ibig kong sabihin. Kung spoiled ka at laging naka-kotse, di-hatid or taxi lang ang ginagamit na means ng transportation, well di mo ma-eenjoy ng tulad ko ang pag-cocommute. Marami kang na-mimiss. HAHA. Hanggang dito nalang siguro, basta masarap mag-commute ng nagmamasid!
